Ciekawostki i porady

Słoń w warszawskim ZOO do badania oleju wyciągowego z konopi indyjskich

Ten rok był trudnym okresem dla Fredzi, młodej słoniki afrykańskiej w warszawskim ZOO.

Cztery słonie w zoo stały się trzema w marcu, po śmierci Erny, największej samicy i starca stada.
Śmierć Erny pozostawiła Fredzię w żałobie, narażając ją na stres.

Opiekunowie zoo zauważyli natychmiastową zmianę w zachowaniu Frezii, która próbowała nadać sens życiu bez Erny.

"Fredzia zareagowała dziwnie, gdy zobaczyła ciało Erny. Była bardzo podekscytowana" - powiedziała BBC dr Agnieszka Czujkowska, kierownik Zakładu Rehabilitacji Zwierząt ZOOO. "Ale widać było, że ona też była naprawdę w żałobie, była też przygnębiona."

Od tego czasu pielęgniarki zoo mówią, że Fredzia wykazuje oznaki stresu, bo z trudem nawiązuje nową relację ze swoją towarzyszką, Kubą. Poradzenie sobie z utratą starca i przywrócenie poczucia harmonii w stadzie może zająć miesiące, a nawet lata.

"To ogromna zmiana w każdej grupie słoni". Słonie mogą mieć problemy behawioralne, gdy zmienia się struktura grupy" - powiedziała dr Czujkowska.

To emocjonalne zawirowanie, które jest niepokojące dla Fredzi, dało warszawskiemu ZOO okazję do przetestowania nowego, eksperymentalnego leczenia.

Dr Czujkowska i jej współpracownicy rozpoczęli projekt mający na celu sprawdzenie, czy olejek z ekstraktu z konopi indyjskich zmniejszy niepokój u zwierząt w zoo.

Cannabidiol, znany również jako olejek CBD, pochodzi ze związku roślin konopi indyjskich.

Uważa się, że olej ten stymuluje produkcję serotoniny i dopaminy, substancji chemicznych posłańca w mózgu, co może pomóc w walce z depresją.

Słonie w zoo będą pierwszymi zwierzętami, które otrzymają olej CBD, ponieważ są one podatne na stres i jednocześnie stosunkowo łatwe do monitorowania.

Biorąc pod uwagę jej ostatnie zachowanie, Fredzia jest uważana za idealnego kandydata do badań.

"Kiedy Erna odeszła, wszystko się zmieniło. Nie sądzę, żeby Fredzia była gotowa na tak wielką zmianę" - powiedziała dr Czujkowska.
"Fredzia zawsze myśli o tym, co Buba robi teraz, wcześniej była bardziej spokojna."

Pierwszy etap procesu został już zakończony. Obejmował on pobieranie odchodów, śliny i próbek krwi od słoni w celu monitorowania ich poziomu kortyzolu. Kortyzol jest hormonem wytwarzanym w organizmach ludzi i zwierząt w sytuacjach stresowych.

"Planujemy dać im CBD i ponownie zmierzyć poziom kortyzolu. To jest ten eksperyment. Wtedy wiemy na pewno, że [olej] działa lub nie" - powiedziała dr Czujkowska.

Olejek z CBD będzie podawany bezpośrednio do pysków słoni lub mieszany z ich pokarmem. Ich zdrowie będzie regularnie sprawdzane poprzez badania krwi.

Chociaż pochodzi on z konopi, olejek nie powoduje uczucia odurzenia. To dlatego, że olejek nie zawiera THC, psychoaktywnego składnika marihuany.

Dr Czujkowska nie spodziewa się, aby u słoni wystąpiły jakieś poważne skutki uboczne.

"To nie jest zbyt silne. Jedynym efektem ubocznym będą jakieś zmiany w zachowaniu" - powiedziała dr Czujkowska. "Będziemy musieli sobie z nimi poradzić, aby osiągnąć zamierzone rezultaty."

Dr Czujkowska powiedziała, że według jej wiedzy, projekt był pierwszym tego typu projektem, który monitorował poziom kortyzolu u słoni przed i po przyjęciu przez nie oleju CBD.

Produkty CBD przeznaczone do spożycia przez ludzi istnieją na rynku od lat w niektórych krajach. Są one używane przez niektórych do leczenia takich stanów jak ból lub bezsenność, ale organy regulacyjne zgłosiły obawy dotyczące bezpieczeństwa.

Badania nad produktami CBD są w toku i w zeszłym roku dwa leki na bazie konopi indyjskich, stosowane w leczeniu padaczki i stwardnienia rozsianego, zostały zatwierdzone do stosowania przez NHS w Anglii.