Badanie zostało przeprowadzone przez Fundację Polska Sieć Polityki Narkotykowej w okresie kwiecień 2021 - maj 2022. Było skierowane do policjantów, sędziów i prokuratorów. Cel? Cel. Zbadanie, jak faktycznie działał art. 62a ustawy narkotykowej w latach 2011-2021. Efektem badań był opublikowany raport "Karanie za posiadanie narkotyków". "
Wykluczające i nieprecyzyjne przepisy
Zgodnie z art. 62a, ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce, posiadanie nawet niewielkich ilości substancji psychoaktywnych może być karane. Ustawa nie określa osobistych limitów substancji psychoaktywnych.
Skutek? Wynik. Często sprawa jest umarzana. Według opublikowanego raportu i autorów badania, ograniczenie posiadania substancji psychoaktywnych na własny użytek mogłoby zmniejszyć liczbę aktów oskarżenia w sądzie nawet o 90 procent.
Fundacja Polska Sieć Polityki Narkotykowej przeprowadziła badanie, w którym wzięło udział 223 sędziów, 358 prokuratorów oraz 200 osób, wobec których toczyło się postępowanie karne z art. 62. W dalszej części artykułu przedstawimy najważniejsze wyniki z badania.
Ściganie posiadania
Respondentów zapytano, czy wszystkie przypadki posiadania środków psychoaktywnych na własny użytek, nawet te najmniejsze, powinny trafiać do sądu. 61 procent odpowiedziało, że nie. Tylko 30 proc. sędziów odpowiedziało tak, a tylko 9 proc. nie ma zdania.
Kolejne pytanie dotyczyło tego, czy zasadne jest, że ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii pozwala na umorzenie postępowania w pewnych okolicznościach. Dziewięćdziesiąt dziewięć procent sędziów odpowiedziało tak. Tylko 5 procent odpowiedziało, że nie. Cztery procent respondentów nie miało zdania w tej kwestii.
Kara za posiadanie i umorzenie
Autorzy ankiety zapytali również o liczbę postępowań za posiadanie środków psychoaktywnych w ciągu ostatnich 3 lat. Sześćdziesiąt trzy procent sędziów zajmowało się w tym czasie więcej niż 20 sprawami. Dwadzieścia procent respondentów prowadziło w ciągu ostatnich trzech lat od 10 do 20 postępowań. Jednak tylko 2 proc. badanych prowadziło w ciągu ostatnich 3 lat postępowania w sprawie posiadania narkotyków, w porównaniu do 12 proc. badanych, którzy prowadzili od 10 do 20 postępowań.
Teraz pozostaje pytanie, ile spraw zostało w tym okresie umorzonych. 55 procent sędziów nie stosowało art. 62a. 33 proc. z nich zastosowało go tylko maksymalnie pięć razy. Tylko 10 proc. respondentów przyznało się do wstrzymania postępowania na podstawie art. 62a u.p.n.
Najważniejszym zagadnieniem raportu jest ograniczenie w zakresie osobistego posiadania substancji psychoaktywnych. Główne pytanie brzmiało "Co jest największą przeszkodą w powszechnym stosowaniu art. 62a (A.P.N.)?".
26 proc. respondentów nie widzi przeszkód. Natomiast tylko 11 proc. sędziów i prokuratorów uznało za przeszkodę trudność w ustaleniu celu posiadania substancji psychoaktywnych. Respondenci podawali niemożność ustalenia celu posiadania substancji psychoaktywnych jako główną przeszkodę dla art. 62a A.P.N. Jednak 45 proc.
Kolejne pytanie dotyczyło ilości posiadanej marihuany. Wskazywałoby to na występowanie art. 62a A.P.N. jako nieznacznej ilości.
Na to pytanie nie odpowiedziało 74 procent. 13 procent uznało jednak, że 1 gram to nieznaczna ilość marihuany. Kolejne 13 procent wskazało, że nie zaakceptowałoby więcej niż jeden gram. Zaproponowali oni wartości w przedziale 1,5-10 gramów.
Badanie przeprowadziła Fundacja Polska Sieć Polityki Narkotykowej. Zostało ono sfinansowane z pieniędzy Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych, którym dysponuje minister zdrowia. Pytanie, czy konkretne liczby z raportu pomogą w modyfikacji art. 62a A.P.N., czy też pozostaną w teorii i zapomnianych badaniach?
Link do pełnego raportu z badań w PDF
Źródło: http://www.politykanarkotykowa.pl/
